Hỏi:
Người xưa đến sự kiến tánh thì dễ, còn người thời nay cần phải tu tập chặt chẽ để đưa đến sự kiến tánh phải không?
Đáp:
Về việc này, Phật Thích Ca đã lo trong Tăng đoàn thật kỹ. Như Tỳ Kheo và Tỳ Kheo Ni không có cơ hội phạm giới được, vì ở chung coi chừng với nhau, không cho sống riêng một mình. Lại nửa tháng bố tát để kiểm thảo một lần, tức là trước khi tụng giới để kiểm thảo. Làm pháp yết ma kiết giới, cũng như phạm vi trong chùa thì tất cả chúng trong chùa phải hợp lại. Nếu trong một phường thì chúng trong một phường phải hợp lại, trong một huyện thì chúng trong một huyện phải hợp lại, một tỉnh thì chúng trong một tỉnh phải hợp lại, tùy theo giới hạn. Có chỗ không có giới hành chánh thì phải cắm nêu, tức là ở trong phạm vi phải đến.
Những người bệnh nặng hoặc đi xa không thể đến, phải cử một người báo cáo đại hội, nói có nguyên do gì không thể đến. Người nói chuyện cà lăm không có tư cách để cho đại hội ủy nhiệm. Một người chỉ có thay thế một người, chứ không được thay thế cho nhiều người. Yết ma của đại hội phải nhất trí 100% mới được, chứ thiếu 1% cũng không được.
Trước khi tụng giới phải kiểm thảo, vị chủ tịch hỏi “Tất cả Tăng chúng nửa tháng nay có ai phạm giới không? Có thì ra chúng sám hối”. Nếu tự mình biết thì nói ra, mình không biết mà người ta thấy thì phải cử tội, hay là không thấy mà có nghe, hay là không thấy không nghe mà có nghi, gọi là kiến, văn, nghi.
Nếu mình dấu tội mà người khác biết không ra cử tội, sau này người ta phát giác ra thì người biết phải cùng tội người phạm, tức là biết tội của bạn mình thì phải cử tội, không được che dấu. Cho nên, người trong Tăng đoàn không có cơ hội phạm giới. Tất cả đều phải y theo giới luật quy cũ.
Bây giờ, Tăng đoàn không có, có chỗ tự mình quyên tiền Phật tử lập ra chùa để làm chủ. Nếu có phạm giới mà người ta vẫn cúng dường, không có ai can thiệp. Thậm chí, những người dùng đồ xa xí mà họ cũng đem đến cúng, hay những người ăn mặn, họ cũng đem lại cúng. Tại bây giờ người ta không theo yết ma của Phật để thực hiện. Giới luật của Phật rất chặt chẽ, nên người ở trong Tăng đoàn khó buông lung.
Ngài Thái Hư đại sư định khôi phục lại Tăng đoàn, nhưng mà việc làm không thành, vì các chùa đều có tài sản riêng, nếu đem gom lại làm tài sản chung nên người ta không chịu.
