Một người đã cắt ái ly gia, rời xa đời sống thế tục, chẳng gần người thân, bạn bè, ông bà, cha mẹ. Phủi mái tóc xanh, bước chân vào chùa, nhận mọi người làm thầy tổ, huynh đệ tình thân, cùng mang dòng họ Thích, bỏ xa dòng họ thế gian. Trong xã hội hôm nay, trong một ngôi chùa – tự viện, Thầy – Trò đã trở thành mối quan hệ keo sơn gắn kết tình linh sơn pháp lữ.
Thầy là vị thay cha mẹ, ông bà dạy dỗ , nuôi nấng chăm sóc chúng ta. Thầy vừa là bậc Sư trưởng, vừa là cha mẹ, vừa là người bạn, vừa là người chị, người anh. Tuy giữa Thầy và trò có thân mật đến mức nào chăng nữa nhưng ta vẫn giữ sự tôn kính, tin yêu Thầy vì Thầy là vị Bổn sư thế phát cho ta, hướng ta vào cuộc sống Chánh pháp – Trung đạo.
Với bổn phận là người đệ tử, chúng ta phải luôn tin kính và vâng lời Thầy dạy bảo, khuyên nhắc. Thương yêu Thầy nhưng không chấp thủ , gần gũi nhưng chẳng nên tỏ vẻ buông lung, xem thường. Tuy thế, nếu Thầy có việc gì làm không đúng với lời Phật và chư Tổ dạy, không như trong kinh sách, thì với bổn phận là trò, ta nên từ tốn cầu xin Thầy giải thích vì sao Thầy làm như thế. Là đệ tử, chúng ta phải nương theo Thầy, xem Thầy là tấm gương để ta trau tâm sửa tánh, cố gắng tu học. Lắng nghe và suy nghĩ kỹ lời Thầy dạy để hiểu ý Thầy và tu học tốt hơn. Hằng luôn tưởng nhớ rằng Người là vị thầy hướng đạo cho ta nên phải hết lòng kính tin nể phục, vâng lời Thầy, tinh tấn tu học bái sám ngõ hầu đền đáp ân đức ấy.
Thầy luôn luôn thương yêu đệ tử như tình mẹ thương con. Là chúng sinh, ai chẳng phạm phải sai lầm? Thầy luôn vị tha, bao dung, từ ái tha lỗi cho đệ tử và dạy chúng hiểu thấu điều sai quấy – đúng đắn. Thầy thông thuộc kinh điển, nắm vững giáo lý một cách tường tận để giải đáp thắc mắc, hoài nghi cho chúng đệ tử.
Tuy Thầy tận tâm, tận tình chỉ bảo nhưng Thầy là vị lớn, chắc chắn Phật sự đa đoan. Với bổn phận là đệ tử, chúng ta cần cố gắng không làm Thầy phiền lòng, bền tâm học hỏi, trau sửa trong từng phút giây, từng sát na. Tu học tốt là nghĩa cử tỏ lòng kính tin và báo đáp ân Thầy thiết thực nhât.
Tựu trung lại, trong xã hội ngày nay, một xã hội có quá nhiều bước tiến văn minh về công nghệ kỹ thuật, tất cả đều làm việc theo máy móc, theo một lập trình đã ráp sẵn, con người ít nhiều đã trở nên khác xưa. Mọi người, mọi việc sống thông thoáng hơn, dễ chịu hơn. Có lẽ vì vậy mà cuộc sống trong các ngôi chùa, tự viện hôm nay xem ra cũng khác hơn trước rất nhiều. Quy củ, luật lệ, giới pháp vẫn không đổi nhưng tất cả được nhìn nhận qua một góc độ mới, khai mở hơn và thực tế hơn. Tình Thầy – trò gần gũi, thân thiện hơn song vẫn có khoảng cách nhất định không thể xóa bỏ giữa Thầy và trò. Thầy sống tâm lý, hiểu ý đệ tử, giúp đệ tử càng ngày càng vững chắc tiến trên con đường giải thoát học đạo Thánh nhân. Đệ tử thêm phần nể vì và kính trọng Thầy, dễ dàng cùng Thầy trao đổi về lý pháp, về những gút mắc trong tâm.
Thầy ví như cha mẹ, đệ tử như con cháu trong gia đình. Bởi thế, giữa Thầy và trò trong mối quan hệ ngày nay chẳng khác nào mẹ con hay anh chị em. Thầy là người trao Thân Giới – Huệ – Mạng nên ta, là một đệ tử, phải biết mình nên làm gì và hạn chế làm những gì để Thầy hài lòng, để tỏ lòng hiếu ân đối với Thầy.
Tóm lại, dù tình Thầy trò có thân thiết, chúng ta vẫn phải giữ sự tôn kính, không suồng xã, hết mực hầu Thầy, theo Thầy học đạo, tâm không thối chuyển, giữ vững niềm tin, tinh tấn vượt qua khó khăn, mỉm cười trước thử thách nghiệp duyên, vì bên ta luôn có ánh mắt Thầy dõi theo…
Tiểu Hạ
