Vài năm trước đây tôi có dự một đám cưới ở Singapore. Sau khi lễ tất tôi thấy ông cha kéo cậu rể ra riêng để có mấy lời khuyên làm thế nào để giữ hạnh phúc gia đình được bền lâu. Ông nói:
“Con thương con gái Ba nhiều lắm phải không?”
“Dạ thưa đúng” cậu rể đáp.
“Và con cũng nghĩ cô ấy tuyệt nhất trần gian chứ gì?”
“Cô ấy tuyệt vời trên mọi phương diện thưa ba.”
“Do vậy con mới cưới cô. Nhưng con à, sau một thời gian con sẽ bắt đầu thấy những khiếm khuyết của con gái ba. Bấy giờ ba khuyên con nên nhớ điều này. Nếu con gái ba không có khiếm khuyết ấy nó đã lấy người chồng khác, hơn con rồi.”
Cho nên chúng ta phải biết ơn các khuyết điểm của người hôn phối mình vì rằng nếu họ không có khuyết điểm họ đã không là người của mình.
—o0o—
Lãng Mạn
Trong thời kỳ yêu đương ta chỉ thấy toàn các viên “gạch tốt” của bạn ta. Đó là tất cả những gì ta muốn thấy và dĩ nhiên ta chỉ thấy như vậy. Ta có tâm phủ nhận. Chừng đưa nhau ra tòa ly dị ta thấy toàn “gạch lệch” nơi bạn ta. Ta mù không thấy được các đức tính bù lại của bạn ta. Ta không muốn nhìn chúng nên không thấy được chúng. Ta lại có tâm phủ nhận một lần nữa.
Tại sao sự lãng mạn lại đến trong quán đêm có đèn mờ ảo, trên bàn ăn tối dưới ánh nến lung linh, hay trong đêm trăng êm dịu? Vì trong các khung cảnh ấy bạn không thấy hết các tàn nhang của nàng hay các răng giả của chàng. Dưới ánh sáng lung linh, óc tưởng tượng của ta tha hồ hình dung và thấy cô nàng ngồi đối diện ta đẹp như siêu mẫu hay anh chàng hùng như ngôi sao điện ảnh. Chúng ta thích tưởng tượng và tưởng tượng để yêu thích. Ít ra chúng ta biết chúng ta đang làm gì.
Các sư không có cái lãng mạn mờ mờ ảo ảo đó. Họ nhìn sự thật dưới ánh sáng rõ ràng. Nếu mộng mơ xin bạn đừng đến tự viện. Năm tôi đắp y vàng đầu tiên là năm tôi tu học trên miền Đông Bắc Thái Lan. Một hôm tôi theo thầy đi trên xe với hai sư người Tây Phương khác. Thầy ngồi cạnh tài xế còn ba chúng tôi ngồi đằng sau. Thầy bất chợt quay xuống chúng tôi, nhìn sadi trẻ người Mỹ ngồi cạnh tôi và nói một câu tiếng Thái. Sư kia dịch:
“Thầy nói sadi đang mơ về người bạn ở Los Angeles”
Sadi há miệng, hàm dưới muốn rớt xuống sàn xe. Thầy đã đọc được tâm anh rất chính xác. Thầy mỉm cười nói:
“Không sao đâu. Chúng ta có cách chữa.” rồi thầy nói tiếp: “Lần tới khi viết về cho cô anh nói với cô gởi qua cho anh một món quà kỷ niệm, món nào riêng tư nhất để mỗi khi nhớ cô anh đem ra nhìn.”
“Thưa thầy, người xuất gia có làm được chuyện này không?” Sadi ngạc nhiên hỏi.
“Được chứ” Thầy đáp.
Có thể nhà sư cũng biết thế nào là lãng mạn à? Nhưng lời Ajahn Chah nói tiếp theo cần nhiều phút mới dịch được, vì sư phiên dịch cười đã rồi mới bắt đầu thông dịch:
“Thầy nói anh nên xin cô gởi cho anh một chai phân của cô ấy. Và, anh mở chai ra mỗi khi nhớ cô”
À há. Đó là rất riêng tư. Mà phải chăng chúng ta thường nói yêu tất cả, yêu không thiếu cái gì, phải không các bạn? Nên nhớ lời khuyên này cũng nên để dành cho tu nữ nữa nếu có vị nào nhớ bạn trai của mình.
Như tôi đã nói, hễ bạn còn mơ mộng lãng mạn, đừng léo hánh tới tự viện.